4 ФЕВРУАРИ – СВЕТСКИ ДЕН НА РАКОТ

Светскиoт ден за борба против ракот е единствена иницијатива која го обединува целиот свет со една цел – борба против глобалната епидемија на рак. Овој ден е потсетник дека борбата со ракот не е само здравствен проблем, туку глобално значајно прашање на рамноправност.

Секој 4. февруари се обележува со цел да се спасат милиони животи преку подигање на свеста за ракот, поттикнување превенција, рано откривање и соодветен третман, но и мотивирање владините субјекти и индивидуалците ширум светот да преземат акција во борбата против ракот.

Ракот се однесува на која било од големиот број на болести што се карактеризираат со развој на абнормални клетки кои неконтролирано се делат и имаат можност да се инфилтрираат и уништат вообичаеното ткиво на телото. Ракот често има можност да се шири низ целото тело.

Стапката на преживување се подобрува за многу видови на рак, благодарение на подобрувањата во скринингот и третманот со карцином.

Знаците и симптомите предизвикани од рак ќе варираат во зависност од тоа на кој дел од телото е засегнат.

Некои општи знаци и симптоми:

Замор

Грутка или област на задебелување што може да се почувствува под кожата

Промени во тежината, вклучително и несакана загуба или зголемување

Промени на кожата, како што се пожолтување, затемнување или црвенило на кожата, рани кои нема да заздрават или промени на постојните молови

Промени во навиките на дебелото црево или мочниот меур

Постојана кашлица или проблеми со дишењето

Тешкотија при голтање

Засипнатост

Постојана, необјаснета болка во мускулите или зглобовите, необјаснети трески или ноќно потење, крварење или модринки

Кога да одите на лекар?

Ако имате постојани знаци или симптоми што ве загрижуваат.

Причини

Ракот е предизвикан од промени (мутации) на ДНК во клетките. ДНК во клетката е спакувана во голем број индивидуални гени, од кои секоја содржи збир на упатства што и ’кажуваат на клетката кои функции треба да ги извршува, како и како да расте и да се дели. Грешки во упатствата може да предизвикаат клетката да ја запре својата нормална функција и може да дозволи клетката да стане канцерогена.

Генска мутација може да наложи на здравата клетка да има брз раст и да се дели побрзо. Ова создава многу нови клетки кои сите ја имаат истата мутација.

Фактори на ризик

Вашата возраст (повеќето луѓе со дијагностициран карцином се постари од 65 години). Иако е почеста кај постарите возрасни лица, ракот не е исклучиво болест кај возрасни – ракот може да се дијагностицира на која било возраст.

Вашите навики -Познато е дека одредени избори на живот го зголемуваат ризикот од рак. Пушење, пиење повеќе од еден алкохолен пијалок на ден (за жени од сите возрасти и мажи постари од 65 години) или два пијалоци на ден (за мажи од 65 години и помлади), прекумерно изложување на сонце или чести изгореници од сонце, дебели…

Вашата семејна историја, вашата околина

Вашите здравствени услови -Некои хронични здравствени состојби, како што е улцеративен колитис, може значително да го зголемат ризикот од развој на одредени видови на рак.

Ракот и неговиот третман можат да предизвикаат неколку компликации, вклучувајќи:

Болка, замор, тешкотии при дишењето, гадење, дијареа или запек, губење на тежина, знаци и симптоми на хемиска нерамнотежа може да вклучуваат прекумерна жед, често мокрење, запек и конфузија. Проблеми со мозокот и нервниот систем, невообичаени реакции на имунолошкиот систем на рак. Рак што се шири. Како што напредува ракот, тој може да се прошири (метастазира) на други делови од телото. Каде се шири ракот зависи од видот на карциномот. Рак што се враќа. Преживеаните од рак имаат ризик од повторна појава на карцином.

Превенција

Нема одреден начин да се спречи ракот. Но, лекарите идентификуваа неколку начини за намалување на ризикот од рак, а тоа е избегнување на ризик факторите….

Дијагностицирање на рак во најраните фази честопати дава најдобри шанси за лек. Откако ќе се дијагностицира карцином, вашиот лекар ќе работи на утврдување на степенот (стадиумот) на вашиот карцином.

Третман

Достапни се многу третмани за карцином. Вашите опции за третман ќе зависат од повеќе фактори, како што се видот и фазата на вашиот карцином, општото здравје и преференциите.

Опциите за третман на рак вклучуваат:

Хирургија -Целта на операцијата е да се отстрани карциномот или што е можно повеќе од карциномот.

Хемотерапија- користи лекови за да ги убие клетките на ракот.

Терапија со зрачење. Терапијата со зрачење користи енергетски зраци со голема моќност, како што се Х-зраци, за да ги убие клетките на ракот.

Трансплантација на коскена срцевина. Трансплантацијата на коскена срцевина е позната и како трансплантација на матични клетки.

Имунотерапија- позната како биолошка терапија, го користи имунитетниот систем на вашето тело за борба против ракот. Хормонска терапија. Некои видови на рак се поттикнуваат од хормоните на вашето тело.

Насочена терапија со лекови се фокусира на специфични абнормалности во клетките на ракот што им овозможува да преживеат.

Илјадници клинички испитувања за рак се во тек.

Алтернативна Медицина- Не е докажано дека алтернативни третмани за карцином лекуваат рак.

Дијагнозата на карцином може да го промени вашиот живот засекогаш. Секоја личност наоѓа свој начин да се справи со емоционалните и физичките промени што ги носи ракот. Но, кога за прв пат ви е дијагностициран карцином, понекогаш е тешко да знаете што понатаму.